Sudety to stare góry zrębowe góry położone na pograniczu Polski i Czech oraz częściowo w Niemczech. Ze względu na wysokość są one zaliczane do średniogórza europejskiego. Są częścią dużego obszaru zwanego przez geografów i geologów Masywem Czeskim. Większość pasm wchodzących w skład Sudetów rozciągniętych jest szerokim łukiem w kierunku NW-SE. Łączna długość Sudetów od okolic Bramy Łużyckiej po Bramę Morawską wynosi ok. 300 km, zaś szerokość - ok. 30-50 km.
Brak jednolitego podziału fizjograficznego Sudetów dokucza z pewnością niejednemu pasjonatowi krajoznawstwa. Obecnie mamy przynajmniej kilka koncepcji podziału, różniących się między sobą zwłaszcza jeśli chodzi o ich północną granicę i nazewnictwo niektórych pasm górskich ciągnących się po obu stronach granicy z Czechami. Dla mnie, jako miłośnika gór, zawsze najbliższy był podział wyraźnie rozgraniczający Sudety od Pogórza Zachodniosudeckiego, Przedgórza Sudeckiego i Płaskowyżu Głubczyckiego - jako obszarów mających charakter przejściowy między krajobrazem nizinnym a wyżyną.
"Alpejski" charakter krajobrazu w Labským dolu po czeskiej stronie Karkonoszy
Na zach. krańcu Sudety graniczą z piaskowcowymi Górami Łabskimi (niem. Elbsandsteingebirge) potocznie nazywanymi "Saską Szwajcarią", natomiast na pd.-wsch. Brama Morawska oddziela je od Karpat. Na pn. i pn.-wsch. od Sudetów leży Przedgórze Sudeckie z Pogórzem Zachodniosudeckim, Nizina Śląska i Śląsko-Łużycka, na pd.-zach. - Średniogórze Czeskie i Płyta Czeska, na pd. Wyżyna Czesko-Morawska i Obniżenie Górnomorawskie. Grzbietem Sudetów biegnie granica rozdzielająca duże i ważne krainy historyczne: od pn.-wsch. są to Łużyce i Śląsk, a od pd.-zach. - Czechy i Morawy. W skład Sudetów wchodzą następujące grupy górskie i inne jednostki geograficzne:
Sudety Zachodnie: Góry Łużyckie, Ještědsko-Kozákovský hřbet, Kotlina Żytawska, Góry Izerskie, Karkonosze, Kotlina Jeleniogórska, Rudawy Janowickie, Góry Kaczawskie,
Sudety Środkowe: Kotlina Kamiennogórska, Góry Kamienne, Góry Wałbrzyskie, Góry Sowie, Obniżenie Noworudzkie, Góry Bardzkie, Kotlina Broumovska, Broumovská vrchovina, Góry Stołowe, Góry Bystrzyckie, Góry Orlickie, Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy,
Sudety Wschodnie: Masyw Śnieżnika, Góry Złote, Góry Bialskie, Góry Opawskie, Wysoki Jesionik, Niski Jesionik, Hanušovicka vrchovina, Mohelnická brázda, Zabřežská vrchovina, Góry Odrzańskie.
Podział fizjograficzny Sudetów
Akurat chyba ten podział, który przedstawiłeś, jest znany jako podział regionalny opracowany przez W. Walczaka i jest najpopularniejszy w literaturze przewodnickiej i krajoznawczej. Może jacyś "niszowi" pasjonaci stosują swoje podziały (lasy państwowe, hydrolodzy, geolodzy, oddziały PKS-u, diecezje itp), to jednak w turystyce ten jeden jest dominujący.
wirek pisze:Akurat chyba ten podział, który przedstawiłeś, jest znany jako podział regionalny opracowany przez W. Walczaka i jest najpopularniejszy w literaturze przewodnickiej i krajoznawczej. Może jacyś "niszowi" pasjonaci stosują swoje podziały (lasy państwowe, hydrolodzy, geolodzy, oddziały PKS-u, diecezje itp), to jednak w turystyce ten jeden jest dominujący.
Niezupełnie tak prosto jest z tymi podziałami Sudetów. W nazewnictwie gór przygranicznych są poważne rozbieżności. Przykładowo graniczne pasma, które nasi geografowie określają jako Góry Bialskie i częściowo Góry Złote, u Czechów noszą wspólną nazwę Rychlebské hory. Podobnie Góry Stołowe dla Czechów leżą wyłącznie po polskiej stronie, a ich czeski odpowiednik jest zwany Broumovská vrchovina (Wyżyna Broumowska).
Również po polskiej stronie jest niezły mętlik. Wielu geografów, w tym J. Kondracki zalicza całe Przedgórze Sudeckie do Sudetów. W tej sytuacji takie miejscowości jak Strzelin, Niemcza. Łagiewniki czy Henryków leżą - o dziwo - w Sudetach. Do położonych w Sudetach zaliczane są również inne miasta jak Zgorzelec i Bolesławiec, mimo że są bardziej związane z Niziną Śląsko-Łużycką, bo od nich wzięła nazwę Puszcza Bolesławiecko-Zgorzelecka znana częściej jako Bory Dolnośląskie. Podobnie "w Sudetach" leży Nysa, Prudnik i miasta położone na zaliczanym do Niziny Śląskiej Płaskowyżu Głubczyckim.
Tendencje do przesuwania Sudetów bez ruchów górotwórczych są dość widoczne. Wiosną miałem okazję widzieć przewodnika górskiego - sudeckiego, oprowadzającego wycieczkę po Trzebnicy. Czyżby planowano kolejny Anschuß i przyłączenie do Sudetów Wzgórz Trzebnickich, zwanych inaczej Kocimi Górami?
Re: Podział fizjograficzny Sudetów
Lechu pisze:
Na zach. krańcu Sudety graniczą z piaskowcowymi Górami Łabskimi (niem. Elbsandsteingebirge) potocznie nazywanymi "Saską Szwajcarią", natomiast na pd.-wsch. Brama Morawska oddziela je od Karpat.
Zupełnym krańcem Sudetów na zachodzie jest przełom Łaby?
Z kolei znajomy geograf wspominał mi, że wschodnia granica Sudetów leży na jakiejś górze w okolicach Ostravy.
mariomar pisze:Wirku - widzę, że się odłsłoniłeś.
Skoro już dwóch forumowiczów poznało mnie w realu i stałem się postacią medialną ...
Ciekawe, jak podział fizjograficzny granicy NRD-owsko-, Polsko-, Czesko-, Słowackiej jest postrzegany przez turystów bliższych Alpom. Pewnie zrobiliby oczy jak młyńskie koła, słysząc że "...na tym forum rozmawia się o Sudetach, a nie o..."
Re: Podział fizjograficzny Sudetów
Dziennikarka TVP Wrocław zaproponowała nowy podział fizjograficzny Sudetów. Dzięki temu wiemy już, że Jaskinia Niedźwiedzia i Stronie Śląskie ponad wszelką wątpliwość znajdują się w Karkonoszach
https://wroclaw.tvp.pl/48197968/karkono ... a-turystow
https://wroclaw.tvp.pl/48197968/karkono ... a-turystow
Terra Tenebrae
Telluris Malus
Quisere Pere Curiatus
Telluris Malus
Quisere Pere Curiatus
- Lech
- bardzo stary wyga
- Posty: 3612
- Rejestracja: 08-01-2005 18:39
- Lokalizacja: Poznań (spod Moraskiej Góry)
Re: Podział fizjograficzny Sudetów
Mymy również niezgorsze talenty wśród uczestników tego Forum. Dzięki nim wiemy, że np. Niemcza, Jawor czy Bolesławiec ponad wszelką wątpliwość również leżą w Sudetach.Leuthen pisze:Dziennikarka TVP Wrocław zaproponowała nowy podział fizjograficzny Sudetów. Dzięki temu wiemy już, że Jaskinia Niedźwiedzia i Stronie Śląskie ponad wszelką wątpliwość znajdują się w Karkonoszach.
Wróć do „Turystyka - pieszo i ogólnie”